بازی ها در کودکی نقش مهمی در تمام سنین کودک بازی می کنند و در میزان یادگیری و هوش کودک تأثیر گذار هستند. اهمیت بازی برای کودک به حدی است که اگر بازی را از دنیای کودک بگیریم خیلی چیزها را از او گرفته ایم، بازی راهی برای ابراز و نشان دادن احساسات است و باعث تخلیه فشار و استرس های عصبی کودک می شود. بهبود مهارت های اجتماعی و ارتباطی کودک، تمرین نقش های آینده برای زندگی بزرگسالی، تقویت حافظه، افزایش اطلاعات و توان یادگیری کودک، تقویت حل مسئله ، استذلال و افزایش مهارت های فردی و شناختی از دیگر تأثیرات مثبت بازی در رشد و تکامل شخصیت کودک است.

در ادامه با انواع بازی های کودکانه و تـأثیر آن بر شخصیت و رفتار کودک بیشتر آشنا می شویم.

 

انواع بازی های مناسب کودکانه

 

بازی ها می توانند بازی های جسمی،  تقلیدی، شناختی، خلاق، بازی های تخیلی، نمادی (سمبولیک)، نمایشی باشند و در کنار این ها می توان آموزش از طریق بازی را نیز در نظر گرفت. بازی های آموزشی مشروط به اینکه تحمیلی نباشند و کنترل، جهت و مسیر آن توسط خود کودک انتخاب شود، نقش مهمی در تقویت حواس و قوای ذهنی و فکری او خواهد داشت.

 

طبقه بندی بازی های کودکانه از نظر روانشناسی

 

از دیدگاه روانشناسی ۶ نوع بازی وجود دارد که کودکان بر اساس سن، خلق و خو و زمینه ی اجتماعی در آن ها شرکت می کند.

این بازی ها عبارتند از:

• بازی های فعال: این نوع بازی بیشتر در نوزادان و کودکان کوچک دیده می شود. به فعالیت هایی گفته می شود که کودک بازی نمی کند بلکه مشغول فعالیت می شود شبیه حرکات تصادفی.

 

• بازی های انفرادی(مستقل): بیشتر در کودکان حدود ۲ تا ۳ سال متداول است. علت آن بیشتر خود محوری کودکان در این سن است.

 

• بازی های مشاهده ای: این نوع بازی زمانی اتفاق می افتد که کودک بازی دیگران را تماشا می کند.

 

• بازی های موازی: معمولا در کودکان سه ساله خواهید دید که در کنار هم و در دنیای خودشان مشغول بازی و سرگرمی هستند.

 

• بازی های مشارکتی: بازی کردن جداگانه کودکان از ویژگی های بازی های مشارکتی است با این تفاوت که کودکان هنگام انجام این بازی ها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.

 

• بازی های گروهی: این نوع بازی بیشتر در اواخر خردسالی متداول است. این بازی ها زمینه تعاملات آینده کودک را فراهم می کند.

نقش بازی در رشد و آموزش کودکان

• بهبود و پرورش خلاقیت: زمان بازی برای کودک به منزله ی زمانی برای تخیل و خلاقیت است.

 

• توسعه ی مهارت های زبانی و دامنه لغات: به ویژه در سنین پیش از دبستان با شرکت در بازی های نمایشی و البته سایر اشکال بازی توانایی سخن گفتن و فهم کلمات را به دست آورند.

 

• افزایش شادی و نشاط کودک: کودکان از بازی های مورد علاقه خود، واکاوی اسباب بازی های جدید و … لذت می برند. اگر کودک زمینه درستی از احساس شادی و خوشبختی نداشته باشند، در بزرگسالی هیچگاه آن را به خوبی حس نخواهد کرد.

 

• غلبه بر استرس: بازی به کودکان می آموزد که چگونه با فشارهای متفاوت و انواع استرس کنار بیایند و دوباره تعادل را در زندگی شخصی خود برقرار سازند.

 

• سلامت جسمانی بیشتر: کودک از هیچ راهی غیر از بازی به فعالیت فیزیکی دست نمی یابد.

 

• اجتماعی تر شدن کودکان: اگر کودک در کنار سایر همسالان خود باشد و با آنها بازی کند، مهارت های اجنماعی بهتری کسب خواهد کرد.

 

• ایجاد اعتماد به نفس: کسب پیروزی در چالش ها و دستیابی به موفقیت موجب می شود که کودک خود را در نقش یک ستاره ببیند. علاوه بر چالش های فیزیکی، رشد خلاقیت و یادگیری مهارت حل اختلاف موجب تقویت اعتماد به نفس در کودکان خواهد شد.

 

• کمک به بیان احساسات: اگر کودک خوشحال، غمگین یا ترسیده باشد، بازی به او امکان می دهد تا بتواند احساسات خود را ابراز کند. بازی بهترین راهی است که به کودک می آموزد چگونه افکار و احساس خود را باور کند.

 

• کشف علایق و خواسته ها : همه کارهای کودک در بازی به انتخاب خود اوست. بازی فضایی امن برای کشف علایق کودک فراهم می کند.

تنوع در بازی های کودکان می توانند ناشی از تفاوت های فردی، درجه تندرستی و سلامتی، سطح رشد جسمی حرکتی، میزان بهره هوشی، نوع جنسیت، نوع محیطی که در آن پرورش می یابد، وضعیت اجتماعی و اقتصادی و … باشند.

 

مجموعه و پیش دبستانی دنیای اندیشه به عنوان پیش دبستانی آنلاین در اصفهان زیر نظر آموزش و پرورش استان اصفهان فعالیت دارد و با تولید و ساخت محتوای الکترونیکی طبق مصوبات آموزش و‌ پروش سعی در جذاب کردن فیلمهای مهارتی و آموزشی داشته و با استفاده از آموزشهای نوین و عروسکی با حضور مربیان مجرب فضای مجازی را برای دلبندان شما جذاب تر ساخته است.

 

گرد آورنده: مرضیه بلوری نژاد