بازی ها و فعالیت های مرتبط با مهارت دست ورزی در کودکان
بازی ها و فعالیت های مرتبط با مهارت دست ورزی در کودکان
یکی از مشکلاتی که بیشتر والدین در سنین اول دبستان مورد توجه قرار می دهند، مشکلات نوشتاری کودکان می باشد که با بدخطی کودکان مورد توجه قرار می کیرد کودکی که مهارت های “دست ورزی” قوی دارد، در سنین پیش دبستانی قادر به مدادگرفتن و آغاز تمرین نوشتن است اما کودکی که این مهارت را نیاموخته در سنین دبستان با نارسانویسی، درشت نویسی و بدخطی مواجه می شود. همچنین کودکانی که دستان قوی ندارند در استفاده از قیچی و بستن دکمه های لباس ها و گرفتن مداد مشکل دارند. دست ورزی پایه بسیاری دیگر از مهارت ها مثل نقاشی کشیدن و نوشتن محسوب می شود و درواقع شامل به کار گیری عضلات ظریف سر انگشتان است. پژوهش های متعددی بر تأثیر فعالیت های دست ورزی انجام شده است. یک پیش دبستانی خوب و مناسب، به این مهم در مورد کودکان و آماده کردن آن ها برای رفتن به دبستان می پردازد. پیش دبستانی دنیای نوابغ در اصفهان یکی از مراکز با سابقه ی بسیار خوب در آموزش این مهارت ها است.
در اینجا قصد داریم به تعدادی از بازی ها و فعالیت هایی که باعث دست ورزی در کودکان می شود اشاره کنیم.
پنهان کردن اشیاء در خمیر بازی، گل سفال، اسفنج و غیره
در این بازی میتوان مهره های کوچک، دکمه، حبوبات و… را بین گل، خمیر یا اسفنج قرار دهیم و از کودک بخواهیم آن را با نوک انگشتان پیدا و از آن خارج کند، این باعث تقویت عضلات ظریف و سر انگشتان دست می شود.
کوتاه کردن و بافتن موهای کاموایی عروسک های کاردستی:
استفاده از قیچی و تقویت مهارت قیچی کردن و قوی کردن عضلات سر انگشتان در موقع بافتن کامواها با دست
جارو کردن
در این فعالیت می توانیم تراشه های مداد، برگ، کاغذ و… بریزیم و از کودک بخواهیم آن ها را از روی میز یا زمین جمع کند
برس کردن
رنگ آمیزی با برس های کوچک یا قلمو، با این بازی می توانیم با حرکت مچ دست به سمت چپ و راست، عضلات دست را قوی کنیم.
نخ کردنی ها
(در انواع این بازی علاوه بر تقویت انگشتان و عضلات ظریف، هماهنگی چشم و دست و دقت و تمرکز کودک نیز افزایش می یابد).رد کردن نخ از داخل مهره ها، دوخت شکل های پانچ شده، رد کردن نخ از حلقه های ثابت روی صفحه و…
با انجام این فعالیت ها به تقویت انگشتان و مچ دست کمک خواهیم کرد
باغبانی کردن
کندن و زیر و رو کردن خاک به وسیله ی دست و نوک انگشتان و یا با استفاده از بیلچه های کوچک
کشیدن کش، پوست بادکنک، سر سرنگ با نوک انگشتان
در این بازی بادکنک را به دور لبه ی ظرف یا لوله های مقوایی و… بکشیم و از کودکمان بخواهیم که با نوک انگشتان به حالت ارتجاعی بکشد و رها کند،
کشیدن کش و ساخت اشکال، انتقال آب با استفاده از سرنگ
نقاشی کردن روی بادکنک با ماژیک یا رنگ انگشتی
درست کردن خمیر نانوایی، بازی با گل رس وخمیربازی و درست کردن اشکال با آن ها
این فعالیت، باعث شادابی کلاس شده وجنب و جوش و تحرک بچّه هارا زیاد میکند، باعث تقویت ماهیچه ها و عضلات دست وانگشتان می شود.
نقّاشی کردن با انگشت روی ماسه، آرد، نمک و…:
کودک کم کم آمادگی بدست گرفتن قلم راپیدا می کند. با انگشت به ترسیم شکلها می پردازد و با نظارت شکل ها راکوچکتر ترسیم می کند تا بتواند عضلات دست را کنترل وتحت اختیار دربیاورد.
وصل کردن نقطه ها به هم:
در این فعالیت نقطه هایی که در روی یک صفحه و با فاصله از هم گذاشته شده اند توسط فراگیر به هم متصل می شوند. تلاش بر این است که خط حد فاصل دونقطه با دقت و راست کشیده
شود.
باز و بسته کردن در بطری، پیچ و مهره، دکمه، زیپ، بند کفش و …
در این فعالیت باز و بسته کردن در بطری و پیچ و مهره به صورت حرکت چرخشی هم قسمت مچ دست و هم سر انگشتان درگیر باز و بسته کردن می شود.
پاک کردن سبزی
در این فعالیت می توانیم به عنوان مهمانی بازی مقداری سبزی دراختیار کودک قرار دهیم تا ساقه های آن را با نوک انگشتان دست جدا کند.
دوخت و خیاطی
برداشتن اشیاء با استفاده از انبرک یا پنس
موسسه دنیای اندیشه
ضربه زدن و پخش کردن رنگ ها با دست
این فعالیت علاوه بر تقویت عضلات ظریف دست باعث افزایش خلاقیت و هیجان در کودک می گردد. (دنیای اندیشه )
دست ورزی و تمرکز:
برداشتن پم پم ها با نوک انگشتان و یا با استفاده از پنس یا انبرک و انداختن درون بطری